Deel 1
In de komende maanden willen we ons binnen de Pauluskerk beraden op de zegening van alternatieve levensverbintenissen. In het beleidsplan ‘Geloofsgroei, 2012-2017’ is gesteld dat de ouderlingen zich hierover zouden bezinnen. Dit is ook gebeurd, waarna zij de kerkenraad een bezinning hebben overhandigd, en de kerkenraad besloten heeft op basis van deze bezinning het gesprek breder te voeren in de gemeente. Concreet zal dit bezinningstraject er als volgt uit zien: in het volgende kerkblad zal het tweede en laatste deel van dit artikel volgen dat uitloopt op het standpunt van de kerkenraad. Dit is een standpunt en nog geen besluit, want daarvoor betrekken we nu juist u bij de bezinning! De volgende stap zal de kerkdienst op zondag 7 juni zijn die gewijd is aan dit thema. Hierna is volop de mogelijkheid om na de dienst met elkaar in gesprek te gaan. Vervolgens is er de tijd om in de zomer het gehoorde en gelezene te laten bezinken waarna we de draad in september weer op pakken. Opnieuw zal in die maanden een kerkdienst gehouden worden die hieraan gewijd is en zullen in gespreksgroepen en gemeenteavonden de gesprekken in kleiner verband gevoerd worden. Uiteindelijk hopen we al het gehoorde mee te kunnen nemen in een kerkenraadsvergadering waarin het definitieve besluit genomen wordt.
Aanleiding en inleiding
Sinds 2001 is in Nederland de wettelijke mogelijkheid gekomen voor twee mensen van hetzelfde geslacht om met elkaar in het huwelijk te treden. Dit heeft de vraag bij de kerken opgeroepen of een levensverbintenis tussen twee mensen van hetzelfde geslacht eveneens kerkelijk ingezegend kan worden net als een huwelijk tussen man en vrouw. In 2004 heeft de Protestanse kerk zich hier, na een uitgebreide bezinning, als volgt over uitgelaten, zoals staat in de kerkorde (ordinantie 5-4)
De kerkenraad kan – na beraad in de gemeente – besluiten dat ook andere levensverbintenissen van twee personen als een verbond van liefde en trouw voor Gods aangezicht kunnen worden gezegend.
Er wordt in de kerkorde dus alleen gesproken over een huwelijk tussen man en vrouw en daarnaast over andere levensverbintenissen. Ook is er een verschil in formulering: het huwelijk tussen man en vrouw wordt ingezegend waar andere levensverbintenissen worden gezegend.
Duidelijk is dat de kerkorde laat zien dat de plaatselijke kerkenraad zelf moet beslissen of er wel of niet een andere levensverbintenis zal worden gezegend.
De huidige situatie in de Pauluskerk is dat de zegening van andere levensverbintenissen op persoonlijke titel van predikant en ambtsdragers kan plaatsvinden, bij voorkeur niet in het eigen kerkgebouw. Omdat deze situatie onduidelijk is voor ambtsdragers en betrokken gemeenteleden verdient dit nadere bezinning.
Ambivalentie
In het ouderlingoverleg en de kerkenraad zagen we dat zowel kennis en overtuigingen, persoonlijke ervaringen als gevoelens een rol spelen bij het nadenken en spreken over dit onderwerp. In de gesprekken kam naar voren dat de meesten van ons opgevoed zijn met de opvatting dat homoseksualiteit niet goed is, niet zoals God het bedoeld zou hebben. Tegelijkertijd blijkt dat velen in de praktijk van het leven toch anders over homoseksualiteit zijn gaan denken, onder andere door kennismaking en ervaringen met mensen die homoseksueel zijn. Dit maakt dat er een zekere spanning of ambivalentie kan zijn tussen verstand en gevoel. Het kan ook zijn dat je gevoel juist niets met homoseksualiteit kan, terwijl je met je verstand vindt dat er eigenlijk niets op tegen is. Het is goed om ons bewust te zijn van deze ambivalentie binnen onszelf en tussen ons. Het is belangrijk om in openheid alle vragen aan de orde te laten komen en samen te zoeken naar mogelijke antwoorden. Eveneens is het van belang om te beseffen dat het hier niet gaat om een onpersoonlijke ‘zaak’ maar dat we over mensen spreken die ons lief zijn.
Beelden over homoseksualiteit
Bij het nadenken over homoseksualiteit spelen bewust en onbewust allerlei gedachten, ideeen en beelden een rol. Deze beelden zijn ook te herkennen in de diverse opvattingen in verschillende kerkelijke stromingen. Omdat (denk)beelden nooit neutraal zijn maarrichting aan ons denken en spreken is het goed ons dit eerst bewust te worden.
Een aantal beelden die over homoseksualiteit gebruikt worden zijn en die je misschien ook wel als je eigen gedachten herkent zijn:
Gebrokenheid
In deze visie is homoseksualiteit een gevolg van de gebrokenheid in de schepping waardoor de orde in Gods schepping op veel gebieden verstoord is geraakt. Homoseksualiteit is dan te omschrijven als ‘ongeordende liefde’ (Antoine Bodar).
Zonde
Sommigen beleven Homoseksualiteit als zonde, want het gaat tegen Gods wil in. Men denkt daarbij aan enkele bijbelteksten (als Leviticus) waar een duidelijke veroordeling van homoseksualiteit lijkt te staan. Wie echter zijn zonde belijdt en zich bekeert kan rekenen op Gods genade. Telkens weer.
Strijd
Dit beeld sluit aan bij het beeld van de zonde maar benadrukt de strijd die er te voeren is, met als doel de overwinning. Het gaat om het grotere gevecht tussen goed en kwaad. De strijd dienst niet beperkt te worden tot het omgaan met homoseksuele gevoelens: ook andere christenen moeten dit geestelijke gevecht leveren, ieder op zijn/haar eigen wijze.
Anders zijn
Homoseksualiteit wordt in dit beeld wel gezien als anders, maar er komt geen oordeel in mee: het is niet verkeerd. Homoseksualiteit is een variatie in de schepping.
Jezelf zijn
Volgens deze visie zijn homoseksuele gevoelens gewoon goed. Deze gevoelens vormen de basis van jouw identiteit.
De bijbel
In het gesprek over homoseksualiteit komt het vaak aan op het begrijpen en uitleggen van bijbelteksten die hierover gaan. In het volgende kerkblad willen we de belangrijkste teksten kort bespreken.
ds Irma Jansen – Kleinjan
ds Irma Smits
ds Arjan Oosterwijk
In de komende maanden willen we ons binnen de Pauluskerk beraden op de zegening van alternatieve levensverbintenissen. In het beleidsplan ‘Geloofsgroei, 2012-2017’ is gesteld dat de ouderlingen zich hierover zouden bezinnen. Dit is ook gebeurd, waarna zij de kerkenraad een bezinning hebben overhandigd, en de kerkenraad besloten heeft op basis van deze bezinning het gesprek breder te voeren in de gemeente. Concreet zal dit bezinningstraject er als volgt uit zien: in het volgende kerkblad zal het tweede en laatste deel van dit artikel volgen dat uitloopt op het standpunt van de kerkenraad. Dit is een standpunt en nog geen besluit, want daarvoor betrekken we nu juist u bij de bezinning! De volgende stap zal de kerkdienst op zondag 7 juni zijn die gewijd is aan dit thema. Hierna is volop de mogelijkheid om na de dienst met elkaar in gesprek te gaan. Vervolgens is er de tijd om in de zomer het gehoorde en gelezene te laten bezinken waarna we de draad in september weer op pakken. Opnieuw zal in die maanden een kerkdienst gehouden worden die hieraan gewijd is en zullen in gespreksgroepen en gemeenteavonden de gesprekken in kleiner verband gevoerd worden. Uiteindelijk hopen we al het gehoorde mee te kunnen nemen in een kerkenraadsvergadering waarin het definitieve besluit genomen wordt.
Aanleiding en inleiding
Sinds 2001 is in Nederland de wettelijke mogelijkheid gekomen voor twee mensen van hetzelfde geslacht om met elkaar in het huwelijk te treden. Dit heeft de vraag bij de kerken opgeroepen of een levensverbintenis tussen twee mensen van hetzelfde geslacht eveneens kerkelijk ingezegend kan worden net als een huwelijk tussen man en vrouw. In 2004 heeft de Protestanse kerk zich hier, na een uitgebreide bezinning, als volgt over uitgelaten, zoals staat in de kerkorde (ordinantie 5-4)
De kerkenraad kan – na beraad in de gemeente – besluiten dat ook andere levensverbintenissen van twee personen als een verbond van liefde en trouw voor Gods aangezicht kunnen worden gezegend.
Er wordt in de kerkorde dus alleen gesproken over een huwelijk tussen man en vrouw en daarnaast over andere levensverbintenissen. Ook is er een verschil in formulering: het huwelijk tussen man en vrouw wordt ingezegend waar andere levensverbintenissen worden gezegend.
Duidelijk is dat de kerkorde laat zien dat de plaatselijke kerkenraad zelf moet beslissen of er wel of niet een andere levensverbintenis zal worden gezegend.
De huidige situatie in de Pauluskerk is dat de zegening van andere levensverbintenissen op persoonlijke titel van predikant en ambtsdragers kan plaatsvinden, bij voorkeur niet in het eigen kerkgebouw. Omdat deze situatie onduidelijk is voor ambtsdragers en betrokken gemeenteleden verdient dit nadere bezinning.
Ambivalentie
In het ouderlingoverleg en de kerkenraad zagen we dat zowel kennis en overtuigingen, persoonlijke ervaringen als gevoelens een rol spelen bij het nadenken en spreken over dit onderwerp. In de gesprekken kam naar voren dat de meesten van ons opgevoed zijn met de opvatting dat homoseksualiteit niet goed is, niet zoals God het bedoeld zou hebben. Tegelijkertijd blijkt dat velen in de praktijk van het leven toch anders over homoseksualiteit zijn gaan denken, onder andere door kennismaking en ervaringen met mensen die homoseksueel zijn. Dit maakt dat er een zekere spanning of ambivalentie kan zijn tussen verstand en gevoel. Het kan ook zijn dat je gevoel juist niets met homoseksualiteit kan, terwijl je met je verstand vindt dat er eigenlijk niets op tegen is. Het is goed om ons bewust te zijn van deze ambivalentie binnen onszelf en tussen ons. Het is belangrijk om in openheid alle vragen aan de orde te laten komen en samen te zoeken naar mogelijke antwoorden. Eveneens is het van belang om te beseffen dat het hier niet gaat om een onpersoonlijke ‘zaak’ maar dat we over mensen spreken die ons lief zijn.
Beelden over homoseksualiteit
Bij het nadenken over homoseksualiteit spelen bewust en onbewust allerlei gedachten, ideeen en beelden een rol. Deze beelden zijn ook te herkennen in de diverse opvattingen in verschillende kerkelijke stromingen. Omdat (denk)beelden nooit neutraal zijn maarrichting aan ons denken en spreken is het goed ons dit eerst bewust te worden.
Een aantal beelden die over homoseksualiteit gebruikt worden zijn en die je misschien ook wel als je eigen gedachten herkent zijn:
Gebrokenheid
In deze visie is homoseksualiteit een gevolg van de gebrokenheid in de schepping waardoor de orde in Gods schepping op veel gebieden verstoord is geraakt. Homoseksualiteit is dan te omschrijven als ‘ongeordende liefde’ (Antoine Bodar).
Zonde
Sommigen beleven Homoseksualiteit als zonde, want het gaat tegen Gods wil in. Men denkt daarbij aan enkele bijbelteksten (als Leviticus) waar een duidelijke veroordeling van homoseksualiteit lijkt te staan. Wie echter zijn zonde belijdt en zich bekeert kan rekenen op Gods genade. Telkens weer.
Strijd
Dit beeld sluit aan bij het beeld van de zonde maar benadrukt de strijd die er te voeren is, met als doel de overwinning. Het gaat om het grotere gevecht tussen goed en kwaad. De strijd dienst niet beperkt te worden tot het omgaan met homoseksuele gevoelens: ook andere christenen moeten dit geestelijke gevecht leveren, ieder op zijn/haar eigen wijze.
Anders zijn
Homoseksualiteit wordt in dit beeld wel gezien als anders, maar er komt geen oordeel in mee: het is niet verkeerd. Homoseksualiteit is een variatie in de schepping.
Jezelf zijn
Volgens deze visie zijn homoseksuele gevoelens gewoon goed. Deze gevoelens vormen de basis van jouw identiteit.
De bijbel
In het gesprek over homoseksualiteit komt het vaak aan op het begrijpen en uitleggen van bijbelteksten die hierover gaan. In het volgende kerkblad willen we de belangrijkste teksten kort bespreken.
ds Irma Jansen – Kleinjan
ds Irma Smits
ds Arjan Oosterwijk
Deel 2
In het vorige kerkblad is geschreven over de aanleiding om ons in de Pauluskerk te bezinnen over de zegening van andere levensverbintenissen. Een aantal beelden die je denken kunnen sturen zijn besproken. In dit tweede en laatste deel komt de vraag aan de orde wat de bijbel over dit thema zegt. Tenslotte wordt het standpunt van de kerkenraad omschreven dat voorligt ter bezinning en waar, na de gemeente gehoor hebbend, een definitief besluit over genomen zal worden.
Wat zegt de bijbel over homoseksualiteit?
Als we ons verdiepen in afzonderlijke bijbelteksten die lijken te gaan over (homo)seksualiteit dan is het altijd goed om onszelf de volgende vragen te stellen:
- Wat zou de gedachte achter de tekst zijn geweest in de oorspronkelijke context?
- Wat zou deze tekst betekenen voor onze tijd en context?
- Hoe centraal is deze tekst voor het gesprek vandaag de dag?
- Welke teksten zijn centraler en welke minder centraal?
Genesis 19:1-29 en Richteren 19:1-30
In Genesis 19 staat het verhaal van de twee engelen die bij Lot komen in Sodom. Richteren 19 is het verhaal van een brute groepsverkrachting en moord op een vrouw. De meeste uitleggers zijn het er over eens dat deze verhalen niet erg relevant zijn voor het actuele gesprek over homoseksualiteit. Zij gaan eerder over een homoseksuele orgie dan een homoseksuele relatie in liefde en trouw.
Leviticus 18:22 en 20:13
Deze teksten zijn in de discussie vrij centraal, in ieder geval bij de mensen die homoseksualiteit afwijzen. In de alternatieve uitleg wordt benadrukt dat homoseksualiteit sterk verbonden was met heidense tempelpraktijken in Kanaän. Het woord ‘gruwel’ wordt gewoonlijk eerder geassocieerd met iets ritueels onrein, dan met intrinsiek kwaad zoals diefstal of moord. Toch staat dit verbod in Leviticus 18 tussen twee andere geboden waar we ons nog onverkort aan houden. Het is dus te kort door de bocht om deze teksten helemaal buiten haakjes te plaatsen of om ze geheel van toepassing te achten. De vraag kan wel gesteld worden: gaat deze tekst over een gelijkwaardige relatie van liefde en trouw?
1 Korintiers 6:9-11 en 1 Timoteus 1:10
In de Nederlandse vertaling gaat het over knapenschenders, maar in verschillende andere talen spreken moderne vertalingen letterlijk over homoseksuelen. De boodschap lijkt duidelijk: homoseksualiteit maakt deel uit van een lijst zonden die in het Rijk van God geen plaats hebben. Volgens de alternatieve uitleg zijn de woorden minder eenduidig en helder dan in eerste instantie lijkt. Zo is het bijvoorbeeld veelzeggend dat theologen uit de begintijd van de kerk die homoseksualiteit veroordeelden niet teruggrepen op deze tekst. Andere uitleggers suggereren dat deze passages eerder verwijzen naar pedofilie en mannelijke prostitutie.
Romeinen 1:26-27
Dit is de belangrijkste passage in de bijbel waarin specifiek over homoseksualiteit wordt gesproken. Volgens de traditionele uitleg is de kern van de zonde dat mensen in opstand komen tegen God. Homoseksualiteit is geen ergere zonde dan andere, maar het is wel de scherpste illustratie van de ontsporing die ontstaat als mensen God verlaten. De alternatieve uitleg gaan met name in op de vraag wat natuurlijk en tegennatuurlijk is. De opmerking dat een homoseksueel die als hetero leeft tegennatuurlijk leeft is een te individualistische opvatting van ‘natuur’.
Het zwijgen van Jezus
Een opvallend punt is dat Jezus zelf niets zegt over homoseksualiteit. Dit zou er op kunnen duiden dat het voor Jezus ondenkbaar was, of dat het voor hem geen thema was.
Galaten 3:26-28 en Romeinen 14:1-12
Onderscheid valt weg in Jezus. En Romeinen 14 laat zien hoe we met wijsheid om moeten gaan met ingewikkelde thema’s.
Concluderend:
Waar homoseksualiteit in de bijbel letterlijk ter sprake komt is dat nergens in positieve zin. Hierbij kan worden opgemerkt dat het hedendaagse verschijnsel van homoseksueel geaarde mensen die willen samenleven in een relatie van liefde en trouw in de bijbelse tijden mogelijk niet voorkwam. Homoseksualiteit kwam in de context van de bijbel voor als heidense uitspattingen, vaak in combinatie met afgoderij. Er kan dus gesteld worden dat in de bijbel ‘onze’ beleving van homoseksualiteit niet voorkomt.
Om toch te weten hoe we ons binnen bijbelse lijnen hierover kunnen uitspreken is het van belang om kernthema’s te bekijken die hier aan raken: man en vrouw en het huwelijk. Er zijn twee rode lijnen die elkaar lijken tegen te spreken: de lijn van de scheppingsorde en die van het Koninkrijk van God.
Vanuit het scheppingsverhaal komt de gedachte naar voren dat God deze wereld ordelijk schiep. Genesis 1 en 2 laten zien dat God structuur schiep in de chaos en daarmee de wereld een schepselmatige structuur (Berkhof) mee gaf. Deze structuur kan ons bijvoorbeeld laten zeggen dat de mens ‘gebouwd is’ op de liefde. Zonder deze structuur zou er zelfs geen sprake van zonde zijn want er zou immers niks zijn waartegen gezondigd kan worden.
In het kader van de gedachtevorming over seksualiteit kan gesteld worden dat God man en vrouw schiep en hen als aanvulling en tegenover aan elkaar gaf. Dit was de orde en structuur die hij bedoelde. Alles wat anders is, is afwijkend van deze bedoelde structuur.
Door de bijbel heen wordt de relatie tussen man en vrouw als voorbeeld gebruikt voor de relatie die God heeft met zijn volk (Hooglied, Hosea). Paulus roept de woorden uit Genesis weer in herinnering als hij in Efeziers 5:31,32 schrijft: ‘Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen één lichaam zijn.’ Dit mysterie is groot – en ik betrek het op Christus en de kerk.’
Paulus spreekt ook over de vrijheid in Christus, waardoor we niet meer uit de wet maar van genade leven. Zo schrijft hij over de besnijdenis (in Galaten 5: 6): “In Christus Jezus is het volkomen onbelangrijk of men wel of niet besneden is. Belangrijk is dat men gelooft en de liefde kent, die het geloof zijn kracht verleent.”
De meesten van ons zijn het er over eens dat we bijbel moeten lezen en interpreteren binnen zijn eigen context, en dat we niet aan alle teksten, los van hun context, uit de bijbel gehoor (kunnen) geven. Tegelijk voelen we de noodzaak om te luisteren naar de Schrift, en ons hierin te laten leiden door de Geest. De Geest die ons leert geloven, hopen en liefhebben: en de meeste daarvan is de liefde.
Standpunt kerkenraad:
Zo hebben wij ons binnen de kerkenraad deze vraag gesteld:
Past het bij de wijze waarop wij hier als gemeente Christus proberen te dienen om andere levensverbintenissen te zegenen?
En we zijn tot het volgende standpunt gekomen dat we graag ter bespreking en bezinning aan de gemeente voorleggen:
Ondanks onze soms ambivalente gevoelens en gedachten omtrent homoseksualiteit, zijn wij ervan overtuigd dat er in onze gemeente ruimte moet zijn voor ieder, heteroseksueel of homoseksueel, die een zegen verlangt voor zijn of haar relatie.
En zo verlangen wij ernaar dat dan ook daadwerkelijk in de Pauluskerk andere levensverbintenissen van twee personen als een verbond van liefde en trouw voor Gods aangezicht kunnen worden gezegend.
We willen ons laten leiden door de liefde van Christus. Hij sloot niemand buiten en draagt ons op niet te oordelen maar elkaar te aanvaarden en lief te hebben.
We hopen dat binnen de kerkenraad en de gemeente het gesprek hierover gevoerd gaat worden op basis van vertrouwen en vertrouwelijkheid, in het vertrouwen op de leiding door de Geest.
ds Irma Jansen – Kleinjan
ds Irma Smits
ds Arjan Oosterwijk
In het vorige kerkblad is geschreven over de aanleiding om ons in de Pauluskerk te bezinnen over de zegening van andere levensverbintenissen. Een aantal beelden die je denken kunnen sturen zijn besproken. In dit tweede en laatste deel komt de vraag aan de orde wat de bijbel over dit thema zegt. Tenslotte wordt het standpunt van de kerkenraad omschreven dat voorligt ter bezinning en waar, na de gemeente gehoor hebbend, een definitief besluit over genomen zal worden.
Wat zegt de bijbel over homoseksualiteit?
Als we ons verdiepen in afzonderlijke bijbelteksten die lijken te gaan over (homo)seksualiteit dan is het altijd goed om onszelf de volgende vragen te stellen:
- Wat zou de gedachte achter de tekst zijn geweest in de oorspronkelijke context?
- Wat zou deze tekst betekenen voor onze tijd en context?
- Hoe centraal is deze tekst voor het gesprek vandaag de dag?
- Welke teksten zijn centraler en welke minder centraal?
Genesis 19:1-29 en Richteren 19:1-30
In Genesis 19 staat het verhaal van de twee engelen die bij Lot komen in Sodom. Richteren 19 is het verhaal van een brute groepsverkrachting en moord op een vrouw. De meeste uitleggers zijn het er over eens dat deze verhalen niet erg relevant zijn voor het actuele gesprek over homoseksualiteit. Zij gaan eerder over een homoseksuele orgie dan een homoseksuele relatie in liefde en trouw.
Leviticus 18:22 en 20:13
Deze teksten zijn in de discussie vrij centraal, in ieder geval bij de mensen die homoseksualiteit afwijzen. In de alternatieve uitleg wordt benadrukt dat homoseksualiteit sterk verbonden was met heidense tempelpraktijken in Kanaän. Het woord ‘gruwel’ wordt gewoonlijk eerder geassocieerd met iets ritueels onrein, dan met intrinsiek kwaad zoals diefstal of moord. Toch staat dit verbod in Leviticus 18 tussen twee andere geboden waar we ons nog onverkort aan houden. Het is dus te kort door de bocht om deze teksten helemaal buiten haakjes te plaatsen of om ze geheel van toepassing te achten. De vraag kan wel gesteld worden: gaat deze tekst over een gelijkwaardige relatie van liefde en trouw?
1 Korintiers 6:9-11 en 1 Timoteus 1:10
In de Nederlandse vertaling gaat het over knapenschenders, maar in verschillende andere talen spreken moderne vertalingen letterlijk over homoseksuelen. De boodschap lijkt duidelijk: homoseksualiteit maakt deel uit van een lijst zonden die in het Rijk van God geen plaats hebben. Volgens de alternatieve uitleg zijn de woorden minder eenduidig en helder dan in eerste instantie lijkt. Zo is het bijvoorbeeld veelzeggend dat theologen uit de begintijd van de kerk die homoseksualiteit veroordeelden niet teruggrepen op deze tekst. Andere uitleggers suggereren dat deze passages eerder verwijzen naar pedofilie en mannelijke prostitutie.
Romeinen 1:26-27
Dit is de belangrijkste passage in de bijbel waarin specifiek over homoseksualiteit wordt gesproken. Volgens de traditionele uitleg is de kern van de zonde dat mensen in opstand komen tegen God. Homoseksualiteit is geen ergere zonde dan andere, maar het is wel de scherpste illustratie van de ontsporing die ontstaat als mensen God verlaten. De alternatieve uitleg gaan met name in op de vraag wat natuurlijk en tegennatuurlijk is. De opmerking dat een homoseksueel die als hetero leeft tegennatuurlijk leeft is een te individualistische opvatting van ‘natuur’.
Het zwijgen van Jezus
Een opvallend punt is dat Jezus zelf niets zegt over homoseksualiteit. Dit zou er op kunnen duiden dat het voor Jezus ondenkbaar was, of dat het voor hem geen thema was.
Galaten 3:26-28 en Romeinen 14:1-12
Onderscheid valt weg in Jezus. En Romeinen 14 laat zien hoe we met wijsheid om moeten gaan met ingewikkelde thema’s.
Concluderend:
Waar homoseksualiteit in de bijbel letterlijk ter sprake komt is dat nergens in positieve zin. Hierbij kan worden opgemerkt dat het hedendaagse verschijnsel van homoseksueel geaarde mensen die willen samenleven in een relatie van liefde en trouw in de bijbelse tijden mogelijk niet voorkwam. Homoseksualiteit kwam in de context van de bijbel voor als heidense uitspattingen, vaak in combinatie met afgoderij. Er kan dus gesteld worden dat in de bijbel ‘onze’ beleving van homoseksualiteit niet voorkomt.
Om toch te weten hoe we ons binnen bijbelse lijnen hierover kunnen uitspreken is het van belang om kernthema’s te bekijken die hier aan raken: man en vrouw en het huwelijk. Er zijn twee rode lijnen die elkaar lijken tegen te spreken: de lijn van de scheppingsorde en die van het Koninkrijk van God.
Vanuit het scheppingsverhaal komt de gedachte naar voren dat God deze wereld ordelijk schiep. Genesis 1 en 2 laten zien dat God structuur schiep in de chaos en daarmee de wereld een schepselmatige structuur (Berkhof) mee gaf. Deze structuur kan ons bijvoorbeeld laten zeggen dat de mens ‘gebouwd is’ op de liefde. Zonder deze structuur zou er zelfs geen sprake van zonde zijn want er zou immers niks zijn waartegen gezondigd kan worden.
In het kader van de gedachtevorming over seksualiteit kan gesteld worden dat God man en vrouw schiep en hen als aanvulling en tegenover aan elkaar gaf. Dit was de orde en structuur die hij bedoelde. Alles wat anders is, is afwijkend van deze bedoelde structuur.
Door de bijbel heen wordt de relatie tussen man en vrouw als voorbeeld gebruikt voor de relatie die God heeft met zijn volk (Hooglied, Hosea). Paulus roept de woorden uit Genesis weer in herinnering als hij in Efeziers 5:31,32 schrijft: ‘Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen één lichaam zijn.’ Dit mysterie is groot – en ik betrek het op Christus en de kerk.’
Paulus spreekt ook over de vrijheid in Christus, waardoor we niet meer uit de wet maar van genade leven. Zo schrijft hij over de besnijdenis (in Galaten 5: 6): “In Christus Jezus is het volkomen onbelangrijk of men wel of niet besneden is. Belangrijk is dat men gelooft en de liefde kent, die het geloof zijn kracht verleent.”
De meesten van ons zijn het er over eens dat we bijbel moeten lezen en interpreteren binnen zijn eigen context, en dat we niet aan alle teksten, los van hun context, uit de bijbel gehoor (kunnen) geven. Tegelijk voelen we de noodzaak om te luisteren naar de Schrift, en ons hierin te laten leiden door de Geest. De Geest die ons leert geloven, hopen en liefhebben: en de meeste daarvan is de liefde.
Standpunt kerkenraad:
Zo hebben wij ons binnen de kerkenraad deze vraag gesteld:
Past het bij de wijze waarop wij hier als gemeente Christus proberen te dienen om andere levensverbintenissen te zegenen?
En we zijn tot het volgende standpunt gekomen dat we graag ter bespreking en bezinning aan de gemeente voorleggen:
Ondanks onze soms ambivalente gevoelens en gedachten omtrent homoseksualiteit, zijn wij ervan overtuigd dat er in onze gemeente ruimte moet zijn voor ieder, heteroseksueel of homoseksueel, die een zegen verlangt voor zijn of haar relatie.
En zo verlangen wij ernaar dat dan ook daadwerkelijk in de Pauluskerk andere levensverbintenissen van twee personen als een verbond van liefde en trouw voor Gods aangezicht kunnen worden gezegend.
We willen ons laten leiden door de liefde van Christus. Hij sloot niemand buiten en draagt ons op niet te oordelen maar elkaar te aanvaarden en lief te hebben.
We hopen dat binnen de kerkenraad en de gemeente het gesprek hierover gevoerd gaat worden op basis van vertrouwen en vertrouwelijkheid, in het vertrouwen op de leiding door de Geest.
ds Irma Jansen – Kleinjan
ds Irma Smits
ds Arjan Oosterwijk
